Cách Làm Bánh Gai Nhân Đậu Xanh Dẻo Ngon Tại Nhà
Cách Làm Bánh Gai Nhân Đậu Xanh Dẻo Ngon Tại Nhà. Bánh gai là một loại bánh truyền thống nổi tiếng ở nhiều vùng quê miền Bắc Việt Nam, đặc biệt là ở Hải Dương, Nam Định, Thanh Hóa. Với lớp vỏ đen óng từ lá gai và nhân đậu xanh ngọt ngào thơm lừng, bánh gai không chỉ là món ăn ngon mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực dân gian. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cách làm bánh gai nhân đậu xanh đơn giản, chuẩn vị, dễ làm tại nhà.
Nguyên liệu cần chuẩn bị để làm Bánh Gai Nhân Đậu Xanh
Nguyên liệu phần vỏ bánh:
Lá gai khô: 100g (hoặc 300g lá gai tươi)
Bột nếp: 500g
Đường trắng: 250g
Dầu ăn hoặc mỡ lợn: 2 muỗng canh
Nước lọc: khoảng 200ml
Lá chuối: dùng để gói bánh
Nguyên liệu phần nhân đậu xanh:
Đậu xanh cà vỏ: 200g
Đường trắng: 150g
Dừa nạo: 100g (tùy chọn)
Mè trắng rang (vừng): 30g
Mỡ lợn (hoặc dầu ăn): 2 muỗng canh
Vani hoặc tinh dầu chuối: vài giọt (tạo mùi thơm đặc trưng)
Sơ chế lá gai
Nếu dùng lá gai khô, bạn cần ngâm trong nước ấm từ 4–6 tiếng hoặc qua đêm để lá mềm. Sau đó:
Vắt ráo nước, luộc lại khoảng 15–20 phút cho mềm hẳn.
Xay hoặc giã thật nhuyễn lá gai cùng một ít nước để tạo hỗn hợp mịn.
Lá gai càng nhuyễn thì vỏ bánh càng mịn và mềm hơn.
Làm nhân đậu xanh
Ngâm đậu xanh trong nước ấm khoảng 2–3 giờ cho mềm, sau đó hấp hoặc nấu chín.
Nghiền nhuyễn đậu khi còn nóng để tránh vón cục.
Bắc chảo, cho đậu xanh, đường, dừa nạo, mỡ lợn (hoặc dầu ăn) và mè trắng vào sên lửa nhỏ.
Sên đều tay cho đến khi hỗn hợp đặc lại, dẻo mịn, không dính chảo.
Cho vài giọt vani hoặc tinh dầu chuối tạo mùi thơm, để nguội rồi vo thành viên nhỏ (khoảng 25–30g/viên).
Lưu ý: Nhân không được quá khô hoặc quá ướt. Nếu khô, bánh sẽ bị cứng; nếu ướt, nhân dễ chảy nước khi hấp.
Làm vỏ bánh
Cho bột nếp, lá gai đã xay nhuyễn và đường vào âu lớn.
Trộn đều, từ từ cho nước vào và nhào đến khi bột mềm dẻo, không dính tay.
Cho thêm dầu ăn (hoặc mỡ lợn) vào nhào tiếp để bột có độ bóng và mềm mại.
Bạn có thể bọc kín bột, để nghỉ 30 phút cho bột “ngấm” đều hơn, giúp dễ nặn bánh hơn.
Gói và tạo hình bánh
Chia bột thành từng viên khoảng 40–50g.
Cán dẹt bột, đặt viên nhân đậu xanh vào giữa, bọc kín lại, vo tròn hoặc nắn dẹt.
Lá chuối đem rửa sạch, luộc sơ hoặc trụng nước sôi cho mềm, lau khô.
Cắt lá chuối thành miếng vuông hoặc chữ nhật, bọc bánh vào giữa rồi gói lại.
Dùng dây buộc nhẹ để cố định bánh.
Mẹo nhỏ: Trước khi gói, có thể rắc một chút mè rang vào lá để chống dính và tạo mùi thơm cho vỏ bánh.
Hấp bánh
Chuẩn bị nồi hấp với nước sôi sẵn.
Xếp bánh vào xửng, để khoảng cách để bánh không dính vào nhau.
Hấp trên lửa vừa khoảng 50–60 phút.
Khi bánh chín, lớp vỏ sẽ mềm, dẻo và có màu đen đặc trưng. Nhân bên trong thơm ngọt, bùi bùi của đậu xanh hòa quyện với mùi thơm của lá gai, vani và mè rang.
Bảo quản và sử dụng
Để bánh nguội hoàn toàn trước khi cho vào hộp kín hoặc túi buộc kín.
Bánh có thể để ở nhiệt độ thường 2–3 ngày, hoặc bảo quản trong tủ lạnh 4–5 ngày.
Khi ăn lại, bạn có thể hấp lại hoặc quay lò vi sóng khoảng 20–30 giây để bánh mềm dẻo như mới.
Mẹo nhỏ để bánh ngon hơn
Lá gai nên được xay thật nhuyễn để vỏ bánh mịn màng.
Nhân bánh sên vừa đủ độ dẻo, không bị khô hoặc chảy nước.
Nếu thích vị béo hơn, bạn có thể thêm ít mứt bí, lạc rang, hoặc đậu đỏ vào nhân.
Vỏ bánh có thể cho thêm một ít muối để làm nổi bật vị ngọt của nhân.
Ý nghĩa của bánh gai trong văn hóa Việt
Không chỉ là món ăn dân dã, bánh gai còn là biểu tượng của sự đoàn viên, gắn bó gia đình. Bánh thường xuất hiện trong các dịp lễ tết, đám cưới, giỗ chạp, như một lời chúc may mắn, sum vầy. Làm bánh gai tại nhà không chỉ mang đến trải nghiệm ẩm thực thú vị, mà còn là cách lưu giữ và truyền lại những giá trị văn hóa truyền thống.
Với hướng dẫn chi tiết ở trên, bạn hoàn toàn có thể tự tay làm những chiếc bánh gai nhân đậu xanh thơm ngon, dẻo ngọt, chuẩn vị truyền thống. Dù sống ở thành thị hay xa quê, chỉ cần một chút thời gian và tỉ mỉ, bạn đã có thể mang hương vị quê hương vào gian bếp của mình.
