Tết Trung Thu, hay còn gọi là Tết Đoàn Viên, là một dịp lễ truyền thống quan trọng của người Việt Nam, thường diễn ra vào ngày rằm tháng 8 âm lịch. Không chỉ mang ý nghĩa đoàn tụ gia đình, đây còn là dịp để thưởng thức những món ăn mang đậm hương vị truyền thống, gắn liền với ký ức tuổi thơ và sự gắn kết của cộng đồng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những món ăn phổ biến trong ngày Trung Thu, từ bánh trung thu, các loại chè, đến trái cây mùa thu.
Bánh Trung Thu – linh hồn của Tết Đoàn Viên
Bánh trung thu là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết Trung Thu. Đây là biểu tượng của sự tròn đầy, sung túc và đoàn viên. Bánh trung thu có hai loại chính là bánh nướng và bánh dẻo, mỗi loại đều có sự đa dạng về hương vị và hình thức.
Bánh nướng
Bánh nướng có lớp vỏ vàng óng, thơm nức mùi bột mì và trứng gà, cùng nhân bánh đa dạng từ nhân thập cẩm, đậu xanh, mè đen, cho đến các loại nhân mới lạ như sầu riêng, hạt sen. Sự kết hợp của các loại nhân này không chỉ mang lại hương vị phong phú mà còn thể hiện sự sáng tạo trong ẩm thực của người Việt.
Bánh dẻo
Khác với bánh nướng, bánh dẻo có lớp vỏ ngoài trắng tinh, mềm mại và dẻo quánh. Nhân bánh dẻo thường đơn giản hơn, với các loại nhân như đậu xanh, hạt sen, nhưng vẫn đậm đà và quyến rũ. Đặc biệt, bánh dẻo thường được dùng trong các dịp cúng gia tiên vì sự thanh tịnh và ý nghĩa trọn vẹn của nó.
Bánh trung thu hiện đại
Bên cạnh các loại bánh truyền thống, ngày nay có rất nhiều loại bánh trung thu hiện đại ra đời với những biến tấu độc đáo về hình thức và hương vị. Bánh trung thu lava, bánh trung thu lạnh, hay bánh trung thu matcha là những lựa chọn mới mẻ, mang đến trải nghiệm mới lạ cho người thưởng thức, nhưng vẫn giữ được nét tinh hoa của món bánh truyền thống.
Chè trôi nước – món ngọt thanh tao
Trong ngày Trung Thu, chè trôi nước cũng là món ăn phổ biến, đặc biệt là ở các vùng quê. Những viên chè trôi nước tròn trĩnh, tượng trưng cho sự tròn đầy, đoàn viên. Viên chè được làm từ bột nếp, bên trong có nhân đậu xanh hoặc mè đen, nấu chín trong nước đường gừng thơm lừng. Chè trôi nước không chỉ là món ăn ngon mà còn mang ý nghĩa sum họp, gắn kết các thành viên trong gia đình.
Cốm – hương vị thanh khiết của mùa thu
Cốm là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết Trung Thu, đặc biệt là ở Hà Nội. Mùa cốm thường bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 10, trùng với thời gian diễn ra Tết Trung Thu. Cốm được làm từ lúa non, sau khi phơi khô và rang, cốm có màu xanh tự nhiên và hương thơm dịu nhẹ của lúa mới.
Người ta thường thưởng thức cốm với chuối chín, hoặc dùng cốm để làm nhân cho các loại bánh, chè. Món cốm không chỉ thơm ngon mà còn mang đậm hương vị của mùa thu, của làng quê Việt Nam.
Trái Cây
Bên cạnh các món bánh và chè, mâm ngũ quả cũng là một phần không thể thiếu trong ngày Trung Thu. Trái cây mùa thu thường rất phong phú và đa dạng, với các loại trái cây đặc trưng như bưởi, hồng, dừa, táo, và chuối. Mâm ngũ quả không chỉ dùng để cúng tổ tiên mà còn là món ăn bổ dưỡng, thanh mát cho cả gia đình.
Bưởi là loại trái cây đặc trưng nhất trong mâm ngũ quả Trung Thu. Vị ngọt thanh, mọng nước của bưởi không chỉ giải nhiệt mà còn cân bằng vị giác sau khi thưởng thức các món ngọt khác. Ngoài bưởi, hồng giòn và chuối chín cũng là hai loại trái cây được yêu thích trong dịp lễ này.
Lồng Đèn
Ngoài các món ăn đặc trưng, Tết Trung Thu còn gắn liền với hình ảnh lồng đèn rực rỡ sắc màu. Trẻ em thường cầm đèn lồng đi rước đèn khắp xóm, tạo nên không khí vui tươi, ấm cúng của ngày lễ. Lồng đèn không chỉ là món đồ chơi mà còn là biểu tượng của sự tươi sáng, hy vọng và đoàn viên.
Ngày nay, bên cạnh những chiếc lồng đèn truyền thống như lồng đèn cá chép, lồng đèn ngôi sao, các loại lồng đèn hiện đại với nhiều hình thù mới lạ cũng được ưa chuộng, mang đến sự kết nối giữa nét đẹp văn hóa truyền thống và sự sáng tạo của thế hệ trẻ.
Tết Trung Thu không chỉ là dịp lễ để gia đình sum họp, mà còn là cơ hội để thưởng thức những món ăn đặc trưng của mùa thu, từ bánh trung thu, chè trôi nước, đến cốm và trái cây mùa thu. Mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa riêng, gắn liền với sự tròn đầy, đoàn viên và sung túc. Những món ăn này không chỉ làm phong phú thêm nền ẩm thực Việt Nam mà còn góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.