Quả Cà phê không chỉ là một thức uống mà còn là một phần văn hóa và lịch sử của nhiều quốc gia. Từ nguồn gốc cổ xưa ở Ethiopia đến những truyền thống trồng và chế biến tại Việt Nam, cà phê đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người. Hương vị phong phú và đa dạng của cà phê chính là lý do khiến nó được yêu thích trên toàn thế giới.
1. Cà Phê Là Gì?
Cà phê là một loại thức uống được ưa chuộng trên khắp thế giới, được làm từ hạt cà phê rang, được tách ra từ quả của cây cà phê. Từ những quả cà phê, qua quá trình rang, xay và pha chế, chúng ta có thể thưởng thức một tách cà phê thơm ngon, mang lại nhiều hương vị khác nhau. Các phương pháp pha chế cà phê phổ biến bao gồm Espresso, cà phê phin, latte, cappuccino,… Những ly cà phê này có thể được thưởng thức nóng hoặc lạnh, tùy thuộc vào sở thích của người dùng.
2. Quá Trình Tạo Ra Hạt Cà Phê Nguyên Chất
Quá trình tạo ra một ly cà phê thơm ngon bắt đầu từ việc thu hoạch những quả cà phê chín. Sau khi thu hoạch, quả cà phê sẽ được chế biến thông qua hai phương pháp chính: chế biến khô và chế biến ướt. Sau đó, hạt cà phê sẽ được rang ở các mức nhiệt độ khác nhau, tạo ra những biến đổi về màu sắc, hương vị và mùi thơm. Tiếp theo, hạt cà phê được xay thành bột với kích thước khác nhau tùy theo phương pháp pha chế. Cuối cùng, bột cà phê được pha chế để tạo ra những tách cà phê với hương vị phong phú và hấp dẫn.
3. Tác Dụng Của Cà Phê Đối Với Sức Khỏe Con Người
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu sử dụng cà phê với liều lượng hợp lý, thức uống này có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như:
- Giảm mệt mỏi và tăng cường năng lượng: Cà phê chứa caffeine, giúp tăng cường sự tỉnh táo và giảm cảm giác mệt mỏi.
- Bổ sung dinh dưỡng: Cà phê chứa một số dưỡng chất cần thiết như vitamin B2, B3, B5, mangan và kali.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh: Cà phê có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson và chứng sa sút trí tuệ, đồng thời giúp chống lại bệnh trầm cảm và giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư.
4. Nguồn Gốc Của Cà Phê
Cà phê được cho là có nguồn gốc từ tỉnh Kaffa ở Ethiopia, nơi cây cà phê đã xuất hiện từ thế kỷ thứ 9. Từ đây, cà phê được lan rộng qua vùng Ả Rập vào thế kỷ 14, và con người bắt đầu rang hạt cà phê để pha chế thành thức uống từ thế kỷ 15. Thành phố Mocha (Al Mukha) ở Yemen từng là trung tâm giao dịch cà phê lớn nhất lúc bấy giờ.
Truyền Thuyết Về Nguồn Gốc Cây Cà Phê
Một truyền thuyết kể rằng những người chăn dê ở Kaffa phát hiện rằng đàn dê của họ trở nên tỉnh táo sau khi ăn một loại quả màu đỏ. Sau đó, các thầy tu tại một tu viện đã thử uống nước ép từ loại quả này và nhận thấy nó giúp họ tỉnh táo suốt đêm. Từ đó, con người bắt đầu khám phá và sử dụng cà phê.
5. Các Quốc Gia Trồng Cà Phê Trên Thế Giới
Hiện nay, khoảng 75 quốc gia nằm trong vành đai cà phê, nhưng chỉ có khoảng 60 quốc gia trồng cà phê với sản lượng đáng kể. Các khu vực trồng cà phê chính bao gồm:
- Châu Phi: Đây là vùng đất sơ khai của cây cà phê, với nhiều loại gen đặc thù và giá trị cao. Các quốc gia nổi tiếng về trồng cà phê ở châu Phi bao gồm Ethiopia, Uganda, Kenya, Tanzania.
- Châu Mỹ: Châu Mỹ là trang trại cà phê lớn của thế giới, với Brazil là nước xuất khẩu cà phê lớn nhất. Cà phê từ khu vực này thường có vị nhẹ, êm dịu và hương thơm thoang thoảng của cam, chanh. Một số nước khác nổi tiếng trong khu vực là Colombia, Honduras, Mexico.
- Châu Á: Châu Á có khoảng 8 quốc gia trồng cà phê, trong đó Việt Nam, Indonesia, Ấn Độ và Yemen là những nước nổi bật. Cà phê ở châu Á thường có vị đắng đậm, hậu vị ngọt, và hương thơm thoang thoảng của chocolate.
6. Nguồn Gốc Cà Phê Ở Việt Nam
Cây cà phê xuất hiện ở Việt Nam vào năm 1888 do người Pháp mang đến. Đầu tiên, giống cà phê Arabica được trồng phổ biến ở ven sông Bắc Kỳ, sau đó lan rộng ra các vùng như Phủ Lý, Thanh Hóa, Ninh Bình, Nghệ An, Di Linh. Tây Nguyên sau đó được phát hiện là vùng đất phù hợp nhất cho cây cà phê phát triển, đặc biệt là các giống cà phê Robusta và Excelsa.
7. Những Vùng Trồng Cà Phê Nổi Tiếng Ở Việt Nam
Việt Nam có nhiều vùng trồng cà phê nổi tiếng như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Tây Nguyên và Nam bộ. Tây Nguyên là vùng đất có thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi nhất, đặc biệt là các tỉnh Đắk Lắk và Gia Lai. Đà Lạt và Lâm Đồng cũng nổi tiếng với giống cà phê Moka và Bourbon, nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi.